W związku z podjętą uchwałą  Rady Gminy Nowa Słupia odnośnie  procedury  związanej z nadaniem miejscowości Nowa Słupia statusu miasta na sesji Rady Gminy dnia 06. 10. 2017 roku oraz Uchwałą w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych :

 15 września 2013 roku  organizując konferencję naukową „Miasto lokacyjne na prawie magdeburskim – Nowa Słupia”,  Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im.  Prof. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi  przypomniało mieszkańcom czasy,  gdy Nowa Słupia była miastem.  

       Konferencję można by uznać jako początek starań o  przywrócenie praw miejskich dla Nowej Słupi. 

 
  Referaty wygłosili:

Mgr Andrzej Berezowski  Lokowanie miast w Polsce na prawie magdeburskim. 
Prof. dr hab.  Feliks Kiryk  Nowa Słupia miasto klasztoru świętokrzyskiego. 
Mgr Hubert Mazur Żródła do dziejów Nowej Słupi w zasobie Archiwum Państwowego w Kielcach 
Dr Dariusz Kalina Osadnictwo na terenie gminy Nowa Słupia w XV- XVIII wieku ( w tym dwór obronny w  Starej Słupi).
Dr Marek Maciągowski  Społeczność żydowska  Nowej Słupi w XIX – XX wieku  
Mgr inż. Roman Mirowski Zabytki z terenu Gminy Nowa Słupia.  
Mgr Lucyna Spelak, Magdalena Spelak „Kulturotwórcza rola Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi"


       20 kwietnia 2016 roku z ramienia Muzeum skierowano pismo do Pana Wójta i Rady Gminy w sprawie podjęcia starań o przywrócenie praw miejskich dla Nowej Słupi,  natomiast  15 czerwca 2016 roku  na Komisji Kultury Rady Gminy Nowa Słupia poruszono temat wykupienia materiałów dotyczących  dziejów Nowej Słupi od Profesora Feliksa Kiryka - odkrywcy archiwum staropolskiego Nowej Słupi i jego pierwszego interpretatora.

      Materiały te – ponad  dwuarkuszowe opracowanie dziejów Nowej Słupi wraz z przeniesieniem praw autorskich wykupiono prywatnie 12.11.2016 roku.   Dostarczają one podstawowych danych  źródłowych na to że ponad 500 lat istniała w Nowej Słupi osada miejska na prawie magdeburskim.  Profesor Kiryk mówi, że znana jest dokładna data lokacji Nowej Słupi 17 września 1351r.  To dokument króla Kazimierza Wielkiego,  który potwierdzał uposażenie 30 wsi klasztoru łysogórskiego i przy tym dawał świadectwo istnienia miasta. 

Bez tych materiałów nie byłoby możliwe zebranie dziejów miasteczka w okresie przedrozbiorowym.    Źródła  te do tej pory nie publikowane,  dla starań obecnej administracji lokalnej o przywrócenie praw miejskich dla Nowej Słupi mają znaczenie zasadnicze. 

            Myślę, że Pan Wójt, Rada Gminy Nowa Słupia, Mieszkańcy dawnego miasta Nowa Słupia zakończą procedurę nadania praw miejskich sukcesem,   w co wpisuje się  również wydanie materiałów na temat dziejów Nowej Słupi zawierających referaty wygłoszone na konferencji w Muzeum.

           Możemy być dumni ze swojej przeszłości  budując nową,  lepszą  rzeczywistość. 

           W referacie Źródła do dziejów Nowej Słupi w zasobie Archiwum Państwowego w Kielcach  w/w Mgr Hubert Mazur pisze,  że Nowa Słupia do 1887 roku  znajdowała się w powiecie opatowskim, w związku z czym materiały do dziejów tej miejscowości znaleźć można w zespole Zarząd Powiatowy Opatowski. Bez wątpienia najbardziej wartościową jednostką archiwalną jest ta, która dotyczy przemianowania Nowej Słupi z miasta na osadę oraz zamknięcia magistratu.  Zachowały się w nim ponadto akta dotyczące: utworzenia okręgu bożniczego w Nowej Słupi (1884-1887), uregulowania ulic w spalonej części osady Nowa Słupia (1883-1884),  remontu kościoła(1878). 

Do interesujących materiałów należy zaliczyć także dokumentację poświęconą pożarom w osadzie i szkodom przez nie wyrządzonym. Kilka jednostek dotyczy spraw majątku osady, przewinień i zatargów pomiędzy urzędnikami, majątku poduchownego i jego dzierżawy, domu schronienia i jego majątku, budowy kancelarii gminnej oraz otwarcia kasy oszczędnościowo-pożyczkowej.

         Kolejnym krokiem byłoby zdobycie w/w dokumentów archiwalnych znajdujących się w Zarządzie Powiatu Opatowskiego,  Archiwum Państwowego w Kielcach,  Archiwum Państwowego  w Radomiu, Archiwum Głównego Akt Dawnych, Archiwum Akt Nowych oraz archiwach kościelnych, niezbędnych jako materiał do książki,  ewentualnie do wykorzystania przez  administrację lokalną.      

                                           Lucyna Spelak

                                           była Kustosz  Muzeum Starożytnego  w Nowej Słupi

 

• ◄ poprzednia aktualność
• 2005 / 3541
• następna aktualność ►